انواع روش‌های چاپ کدومه ؟

انواع روش های چاپ، هر تفاوتی که با یکدیگر داشته باشن، اول یک مرحله اصلی و مشابه را می گذرانن که عبارت از انتقال اریژینال (متن و یا تصویری که قراره چاپ بشه) به یه حامل، مثل پلیت، سیلندر و یا استنسیل که در نهایت به تولید فرم چاپی میشه.

اریژینال یا آرت ورک (Art work) معمولا با توجه به مجموعه ای از روش های چایی برای چاپ با یک روش خاص تهیه میشه. متن دست نویس یا حروفچینی شده آماده عکاسی به دوربین سپرده میشه که فیلم تهیه شده از اون اغلب به طور مستقیم بر روی پلیت منتقل میشه. تصاویر انتقالی یا به شکل خطی – سیاه و سفید و بدون ترام – و یا با سایه روشن ها و تنهای پیوسته هست که در این صورت با استفاده از ترام، تصویر مورد نظر به نقاط بسیار ریز شکسته میشه.

در روش لیتوگرافی معمول، کار چاپی که از حروف و تصویر تشکیل شده روی فیلم (به عنوان واسطه) منتقل می شه. این فیلم یا پوزتیو (مثبت) و یا نگاتیو (منفی) هستن که انتخاب نوع اون باید قبل از مرحله انتقال تصویر از فیلم به پلیت صورت بگیره.

انواع حامل های تصویر (سیلندر، پلیت و یا استنسیل) رو میشه با نوردهی فیلم مونتاژ شده روی پلیت یا حکاکی روی سیلندر هلیوگراور با سیستم لیزری و دیجیتال و یا انتقال شیمیایی، برای چاپ آماده کرد.

همه حامل های تصویر (Image carrier) از دو سطح جداگانه تشکيل میشن: یک سطح تصویر دار یا قسمت چاپ شونده (Image area) و یک سطح بدون تصویر ( non – image area) یا بدون چاپ.

سطح تصویر دار و یا چاپ شونده مرکب را با فرآیند مکانیکی و یا شیمیایی دریافت میکنه و سطح بدون چاپ خاصیت دفع مركب رو داشته و با مرکب رو دریافت نمی کنه. همچنین کلمه Print که به شکل ناخوانا روی سیلندر لاستیک ظاهر شده و پس از عبور کاغذ از بین سیلندر لاستیک و سیلندر چاپ به شکل خوانا بر روی کاغذ چاپ می شه. فرآیند چاپ با برقراری فشار لازم بین سیلندر لاستیک و سیلندر چاپ صورت می گیره.

انواع مختلف چاپ چیه؟

 

شاید این سوال شما باشه. شناخت انواع چاپ برای اغلب افرادی که نیاز به متخصص شدن در زمینه چاپ دارن یا کسانی که نیاز به چاپ بسته بندی یا اقلام دیگه چاپی دارن یا برای گرافیست هایی که باید طراحی بسته بندی یا طراحی اقلام چاپی را انجام بدن، امری ضروری به حساب میاد.

برای اغلب افرادی که میخواهن جنس خودشون رو بسته بندی کنن و روی اون لوگو یا برند خودشون رو چاپ کنن، شناخت انواع چاپ برای محاسبه قیمت تمام شده کارشون و پایین آوردن اون  بسیار مهم هست. مثلا افرادی که میخواهن مواد غذایی تولیدی خودشون رو بسته بندی کنن و نمیدون بهترین متریال برای بسته بندی تولیداتشون، باید کاغذی باشه یا پلاستیکی یا شیشه ای یا مقوایی و فلزی و بهترین روش چاپ برای اونها کدام هست .

ضرورت شناخت انواع چاپ

خیلی از مردم با واژه‌هایی مانند چاپ دیجیتال، چاپ اسکرین، چاپ لیزر و غیره آشنا هستن. اما آیا میدونید که اونها چی هستن؟ ممکن است که از چاپگرهای لیزری تو دفتر کار یا تو خانه استفاده کنیم اما برای کار بازاریابی مانند چاپ بروشور، دفترچه، لوازم التحریر و یا آگهی‌ها، ما نیاز داریم تا از یه شرکت چاپ حرفه‌ای استفاده کنیم.

وقتی صحبت از فرآیندهای چاپ می‌شه، سه نوع اصلی وجود دارد:

• چاپ افست یا لیتوگرافی
• چاپ دیجیتال
• چاپ اسکرین

تفاوت بین اونها چیه؟ در ادامه نگاهی به این سه میندازیم.

فرآیند چاپ افست چیه؟

با چاپ افست یا لیتوگرافی، تصویر یا طرح به پلیت‌های فلزی منتقل می‌شه و بعد از پلیت‌ها به پوشش پلاستیکی منتقل می‌شه. بعد پوشش جوهری، تصویر رو به روی کاغذ منتقل می‌کنه. به این فرآیند، آفست می‌گن چرا که جوهر اول به روی پلیت، سپس به پوشش منتقل می‌شه به جای اینکه مستقیما به روی کاغذ منتقل بشه. به دلیل زمان و هزینه‌ی مورد نیاز واسه راه‌اندازی، ایجاد پلیت و جوهر پیش از چاپ، چاپ افست واسه تعداد چاپ کمتر مقرون به صرفه نیست و فقط برای تعداد بالای چاپ مورد استفاده قرار می‌گیره.

فرآیند چاپ دیجیتال چیه؟

 

چاپ دیجیتال به جای جوهرهای معمولی از تونر استفاده می‌کنه و با فرآیند چاپ دیجیتال، طرح شما مستقیما از فایل پی‌دی‌اف چاپ می‌شه. چاپ دیجیتال فوری نمی‌تونه با کیفیت‌ چاپ ۴ رنگ رقابت کنه. با این حال، پیشرفت‌های عظیم در تکنولوژی در چند دهه گذشته منجر به چاپ دیجیتال شده‌ که غیرممکنِ تفاوت اون رو با چاپ لیتوگرافی متوجه بشین. از اونجایی که هیچ هزینه‌ی راه‌اندازی یا محدودیت تعداد چاپ وجود نداره، چاپ دیجیتال نیز برای تعداد پایین چاپ (چه ۹ عدد، چه ۹۰۰ عدد) و برای چاپ‌های سفارشی و شخصی، مناسب هست.

فرآیند چاپ اسکرین چیه؟

همانطور که می‌دونیم، چاپ اسکرین از اوایل قرن بیستم برای چاپ بر روی پارچه، چوپ، شیشه، صفحات تبلیغاتی و غیره مورد استفاده قرار گرفته. تصویر به یک سطح مشبک منتقل می‌شه و نواحی خالی مونده با لایه‌ای پوشیده می‌شه. فرآیند چاپ شامل فشردن جوهر به این صفحه مشبک و در نهایت بر روی متریال چاپی هست.

چاپ تعداد بالا چیه؟

چاپ تعداد بالا به فرآیند چاپ با تعداد صدها و هزاران تعداد اشاره داره. زمانی که این مقدار چاپ می‌شه، هزینه‌ی هر نسخه‌ی چاپی کم می‌شه.

اصول اساسی چهار روش عمده چاپ

روش چاپ افست چطور هست؟

به آماده سازی چاپ سنگی و چاپ افست را لیتوگرافی میگن. فرم چاپ آماده شده برای چاپ افست، پلیت یا زینک هست. در این روش قسمت های چاپ شونده و بدون چاپ روی پلیت، هر دو در یک سطح صاف و به صورت مسطح قرار دارند و لاستیک در تماس با کل سطح پلیت قرار میگیره. سطح پلیت یا زینک قابلیت جذب مركب و انتقال اون به لاستیک را داره. بقیه سطح پلیت که قسمت های بدون چاپ اون رو تشکیل میده، مرکب را دفع میکنه. قسمت های بدون چاپ پلیت به وسیله محلول مرطوب کننده مثل آب مرطوب میشه، تغذیه مرکب و آب به صورت همزمان انجام میشه.

چاپ افست یا چاپ لیتوگرافی نمونه ای از روش چاپ همسطح هست.

روش چاپ برجسته چطور هست؟

سطح چاپ شونده روی فرم چاپی در این روش، برجسته تر از سطح بدون چاپ هست. قسمت برجسته، مرکبی میشه و سپس اون را در اثر فشار به کاغذ یا سطح کار چاپی منتقل میکنه. هم نوردهای مرکب و هم کاغذ، تنها با قسمت برجسته تماس پیدا میکنن. چاپ فلکسوگرافی و لترپرس نمونه هایی از چاپ برجسته هستن.

روش چاپ گود چطور هست؟

در این روش قسمت های چاپ شونده پایین تر و یا گودتر از قسمت بدون چاپ قرار داره. قسمت گود با مرکب پر شده و مرکب اضافی از سطح سیلندر پاک میشه. سپس سیلندر چاپ با فشار با سطح کاغذ یا سطح کار چاپی تماس میگیره و مرکب را روی آن منتقل میکنه.

چاپ گراور نمونه ای از چاپ گود هست.

روش چاپ استنسیل چطور هست؟

در این روش قسمت های چاپ شونده و بدون چاپ بر روی یک صفحه توری با شبکه های بسیار ریز قرار میگیره. قسمت های چاپ شونده به صورت باز (بلوک نشده) بر روی توری شکل میگیره و قسمت های بدون چاپ به شکل بسته (بلوک شده) هستن، در مرحله چاپ کاغذ یا دیگر مواد چاپ شونده مثل پارچه در تماس با توری آماده شده، قرار می‌گیره و مرکب از قسمت‌های باز اون با فشار کاردک بر روی کاغذ یا پارچه چاپ می‌شه. چاپ سیلک اسکرین نوعی از چاپ استنسیل به شمار میره.

تعریف چهار روش عمده چاپ

چاپ افست

چاپ افست که به اون چاپ لیتوگرافی نیز گفته میشه، براساس روش چاپ همسطح بوده و امروزه پر استفاده ترین روش چاپی هست و این مساله به دلیل ویژگی های خاص این روش هست که ترکیبی از استحکام، سرعت، کیفیت و صرفه جویی اقتصادی رو در رابطه با بخش وسیعی از کارهای چاپی داره.

واژه لیتوگرافی از دو کلمه یونانی «ليتو» (Lithos) یعنی سنگ و «گرافین» (Graphein) یعنی نوشتن تشکیل شده است.

این موضوع یعنی نوشتن بر روی سنگ به سال ۱۷۹۶ برمی گردد. زمانی که این روش به وسیله آلویس زنه فلدر (Alois Senefelder) در باواریا کشف شد. او بر حسب اتفاق دو اصل عمده این روش را کشف کرد:

۱. آب و چربی با یکدیگر ترکیب نمیشن.

۲. واکنش طبیعی ماده ای مثل سنگ در برابر آب و چربی.

لیتوگرافی (یا چاپ سنگی) در شکل اولیه اون به این صورت بود که طرح مورد نظر روی لوح سنگی کشیده میشد، بعد سطح سنگ با استفاده از آب و صمغ عربی شست و شو داده میشد. قبل از چاپ، سنگ را با آب مرطوب میکردن و در نتیجه قسمت های چرب شده سنگ، آب رو دفع کرده بعد به لوح سنگی مرکب زده میشد که این مرکب فقط به قسمت های قابل چاپ که قبلا چرب شده بود می چسبید و قسمت های آب خورده آن مرکب را دفع کرده و سپس با قرار دادن کاغذ بر روی سنگ و وارد کردن کمی فشار، تصویر مرکب خورده به روی کاغذ منتقل میشد.

چاپ به روش لیتوگرافی در ابتدای پیدایش و مراحل اولیه، تکنیک خیلی جالبی بود و بعنوان یه روش هنری مورد استفاده طراحان قرار می گرفت. با پیشرفت لیتوگرافی تکنیک چاپ رنگی هم به وجود اومد که به اون کر مولیتوگرافی (Chromolithography) گفته میشه. در این روش برای چاپ هر رنگ یک لوح سنگی جداگانه تهیه میشد. پیشرفت های بعدی منجر به پیدایش اتولیتوگرافی (Aurolithography) شد که در این روش طراح میتونست طرح خود را مستقیما بر روی سنگ پیاده کند.

کاربرد عکاسی در لیتوگرافی امکان انتقال مستقیم تصویر رو بدون نیاز به طراحی و یا انتقال با دست ممکن ساخت. این روش باعث شد تا لیتوگرافی در سطح وسیعی مورد استفاده قرار بگیره، چون در این صورت هست که میشه متن و تصویر رو بدون نیاز به طراح زبردست و با دقت بیشتری نسبت به کار با دست، تولید کرد.

لوح سنگی به علت حجم زیاد اون کم کم جای خودش رو به صفحات نازک فلزی و قابل انعطاف داد، که بعدها در اثر پیشرفت تکنولوژی، پلیت هایی از جنس پلاستیک و کاغذ نیز عرضه شد.

چاپ لیتوگرافی مستقیم، یعنی چاپ مستقیم از طریق یک پلیت و بدون استفاده از لاستیک، در آغاز توسط هنرمندان برای چاپ آثاری به تعداد اندک مورد استفاده قرار می گرفت. از اوایل قرن بیستم لیتوگرافی مستقیم کم کم جای خودش رو به لیتوگرافی افست داد، که در اون تصویر چاپ شونده به صورت غیر مستقیم و با واسطه (لاستیک) بر روی کاغذ چاپ میشه. یعنی طرح چاپ شونده به شکل ناخوانا (معکوس) بر روی واسطه ای به نام لاستیک (افست) شده و مجددا به صورت خوانا بر روی کاغذ چاپ میشه.

بنابراین در چاپ افست تصویر به شکل خوانا (مستقیم بر روی پلیت منعکس میشه، سپس به حالت ناخوانا (معکوس) بر روی لاستیک افست شده و در نهایت به شکل خوانا بر روی کاغذ چاپ میشه. چاپ افست قبل از این که بر روی کاغذ و مقوا انجام بشه به عنوان یه روش مناسب برای چاپ حلب مورد استفاده قرار میگیره. پیشرفت های فراوونی در تکنولوژی چاپ افست صورت گرفته که این روش رو به عنوان یکی از مهم ترین و پراستفاده ترین روش های چاپی مطرح کرده.

۱. پیدایش پلیت فلزی نازک (زینک) به سازندگان ماشین های چاپ این امکان رو داد تا ماشین های چاپ سیلندری رو که سرعت چاپ آن ها دو تا سه برابر ماشین های مسطح است تولید کنن.

۲.  عمر پلیت های فلزی افزایش پیدا کرد، چون دیگه نیازی به تماس مستقیم پلیت با مواد زبری مثل کاغذ و یا مقوا نبود. پیدایش واسطه ای به نام لاستیک سیلندر این مشکل رو حل کرد.

۳. استفاده از لاستیک سیلندر به عنوان واسطه بین پلیت و کاغذ، امکان چاپ تصاویر بسیار ریز و دقیق را فراهم کرد، چون مرکب نیز با حداقل فشار ممکن بر روی کاغذ منتقل میشه.

۴. ادامه پیشرفت در تکنولوژی ساخت مواد و شیمی، باعث پیشرفت های مهمی در تولید موادی مثل فیلم، پلیت، مرکب و کاغذ شد که به وسیله آن امکان چاپ افست با کیفیت بالا و سرعت زیاد فراهم اومد.

۵. استفاده از روش حروفچینی نوری (Photo setting) که پیشرفت های حاصل در اون، به پیدایش ایمیج ستر یا فیلم نگار (imagesetter) شد، که امکان تولید فیلم را با عکاسی و یا لیزر فراهم میسازه که مناسب ترین روش برای تولید پلیت افست هست.

تنوع ماشین های چاپ افست بسیار زیاد هست؛ از ماشین های افست ورقی کوچک در ابعاد ۵۰۰ به ۳۷۵ میلی متر یا کمتر تا ماشین ورقی بزرگ تر از ۱۶۰۰ × ۱۲۰۰ میلی متر و به صورت چند رنگ. امروزه ماشین های رول از نوع کوچک و کم عرض تا بزرگ و پهن با قطر سیلندر بسیار بزرگ به صورت ۸ رنگ و بالاتر در دسترس قرار دارند.

انعطاف پذیری روش چاپ افست، امکان چاپ بسیاری از محصولات متنوع را فراهم ساخته. ماشین های افست کوچیک برای کارهایی مثل چاپ سربرگ، چاپ کارت ویزیت، انواع فرم های تجاری، دفترچه، کتابچه، انواع صورت حساب و چاپ فاکتور فروش، خیلی ایده آل هست. محدوده کار این نوع ماشین ها اغلب از چاپ یک رنگ شروع شده و تا چاپ چهار رنگ ادامه پیدا میکنه. در این ماشین ها امکانات اضافی برای شماره زئی، پرفراژ و خط زنی نیز وجود دارد.

ماشین های افست بزرگ تر معمولا با فرمت چاپی در محدوده ابعاد بزرگ تر از B3 و A3 تا بزرگ تر از B0 و A0 قرار دارن (بر اساس اندازه های بین المللی کاغذ A و B) محدوده کار این ماشین ها چاپ مجلات، چاپ بروشور، چاپ کتاب، چاپ پوستر و چاپ کاتالوگ رو با تیراژهای کم و متوسط در برگرفته و تا بسته بندی ( چاپ جعبه و چاپ کارتن و چاپ بسته بندی) گسترش پیدا میکنه.

ماشین های چاپ افست رول یا وب (Web) بر اساس نوع محصولات چاپی آن به سه -گروه تقسیم میشن:

• ماشین های افست رول کوچک
• مخصوص چاپ رول های کم عرض
• برای چاپ فرم های تجاری (فرم پیوسته)

که به صورت سیاه و سفید و رنگی که به صورت ماشین های تک رنگ یا چند رنگ عرضه میشن. این ماشین ها در قسمت خروجی ممکنِ رول به رول یا رول به ورق تحویل بدن.

ماشین های چاپ افست رول بزرگ به دو گروه اصلی تقسیم میشن:

• ماشین های چاپ افست رول هیت ست (Heatset)
• ماشین های چاپ افست رول گلدست (Coldset)

هیت ست ماشینی هست دارای خشک کن حرارتی که مرکب در اون با استفاده از گرما، بر روی کاغذ خشک میشن و کلدست یا بدون خشک کن، ماشینی هست که مرکب با نفوذ به سطح کاغذ و بدون حرارت خشک میشن. معمولا از روش کلدست برای چاپ روزنامه و تولیداتی از آن قبیل – که بیشتر حالت سیاه و سفید و با یک رنگ اضافی و یا به شکل چهار رنگ چاپ میشن، استفاده میکنن.

در روش هیت ست (حرارتی) همان طور که از نامش پیداست، برای خشک کردن مرکب بر روی کاغذ از حرارت استفاده میشه و برای تولیداتی با کیفیت بالا کاربرد داره. از این روش برای چاپ محصولات با کیفیت بالا و در تیراژ زیاد مثل مجلات پر تیراژ، کاتالوگ و بروشورهای تجاری استفاده میکنن.

لترپرس (چاپ حروفی) Letterpress

لترپرس، یکی از روش های چاپ برجسته، از قدیمی ترین روش های چاپی هست و تا اوایل سال های ۱۹۷۰ عمده ترین روش چاپی بود که در سطح وسیعی مورد استفاده قرار میگرفت.

پیدایش چاپ افست و دیگر روش های چاپی به دلایل زیادی که شامل سرعت بیشتر و کیفیت بهتر و هزینه کمتر هست جایگزین چاپ برجسته با لترپرس شده تا اون جا که مشخص شده، شکل اولیه این روش با کنده کاری بر روی قطعات چوب انجام میشد، به صورتی که پس از کنده کاری و تراشیدن چوب، تصویر مورد نظر به شکل برجسته ظاهر بشه.

بعد از اون با قرار دادن کاغذ بر روی لوح چوبی که به اون مرکب زده شده و وارد کردن فشار، عمل چاپ انجام میگرفت. بعدها حروف چاپی از جنس چوب تراشیده می شد که پس از اون حروف سربی متحرک اختراع شده و جایگزین چوب شد.

اختراع حروف متحرک در اروپا را عموما به يوهان گوتنبرگ نسبت میدن. وی در سال های ۱۴۴۰ میلادی شروع به تجربه اولین کار چاپی کرد و شهرت وی به دلیل تکامل و گسترش حروف متحرک و ارائه آن به بازار کار تجاری در سال ۱۴۵۰ بود که اولین کتاب خود رو با استفاده از این روش در سال ۱۳۵۵ به چاپ رسوند. اختراع چاپ رو نمیشه به گوتنبرگ نسبت داد، بلکه باید گفت که وی با اختراع خود، روش چاپ لترپرس رو به مرحله عمل رساند و تونست با امکانات موجود و دانش خود، اون رو به مرحله کار تجاری نیز وارد کند.

اجزای حروف به صورت جداگانه و با پمپ کردن فلز مذاب در قالب حروف با ابعاد بسیار دقیق تولید میشد، بعد از اون حروف به صورت یه خط یکپارچه تولید شد. در ماشین های لترپرس مسطح حروف سربی در یه شاسی فلزی بسته شده و سپس با دقت کامل بر روی صفحه ماشین لترپرس قرار داده میشه.

ارتفاع شاسی به صورتی تنظیم میشه که سطح برجسته حروف به صورت یکنواخت مرکبی شده و چاپ بده، قسمت های بدون چاپ نیز در ارتفاع پایین تر قرار گرفته و چاپ نمیشن. حکاکی با دست بر روی چوب و فلز به عنوان یک روش کاری برای تولید تصاویر برجسته که به همراه حروف چاپ میشن تا قرن بیستم ادامه پیدا کرد. کاربرد تکنیک عکاسی در چاپ امکان کلیشه سازی و حکاکی با استفاده از عکس رو پدید آورد و به این وسیله روش تولید حروف برجسته با به کارگیری تکنیک عکاسی به همراه روش های مکانیکی پدید اومد.

اولین ماشین چاپ با استفاده از صفحات چوبی ساخته شد که مجهز به یک پیچ عمودی برای بالا و پایین آوردن صفحه تخت اون بود که به وسیله آن کاغذ رو بر روی حروف مرکب خورده فشار میداد تا عمل چاپ صورت بگیره. پیشرفت های بیشتر از سال ۱۷۹۸ ادامه پیدا کرد و در اون زمان اولین ماشین چاپ دستی که از آهن ساخته شده بود، به بازار عرضه شد و به دنبال اون اولین ماشین چاپ سیلندری که با نیروی بخار کار می کرد، در سال ۱۸۴۱ معرفی شد و پس از اون ماشین چاپ با سیلندر مدور یا روتاتیو ساخته شد که در اون از پلیت های نیم دایره فلزی موسوم به اشتریوتایپ استفاده میشد که بعدا جای خود را به پلیت های قابل انعطاف از جنس لاستیک و پلاستیک داد.

روش چاپ لترپرس بیش از ۵۰۰ سال به عنوان مهم ترین و فراگیرترین روش چاپی شناخته شد و با ظهور روش چاپ افست سهم اون در بازار چاپ از سال های ۱۹۶۰ رو به افول نهاد و از اوایل سال های ۱۹۷۰ چاپ افست مشخصا جایگزین لترپرس شد.

ماشین های چاپ لترپرس مسطح و سیلندری هنوز هم برای انجام بخشی از کارهای چاپی کم تیراژ و محدود به کار میرن، به خصوص برای چاپ کارت ویزیت، سربرگ و دفترچه های کوچک و همچنین برای چاپ پاکت نامه، جلدهای کاتالوگ و دیگر موارد چاپی که با قلم حروف متفاوت چاپ میشن.

اغلب کارهای چاپی که با روش لترپرس انجام میشن، به صورت مشکی و یا تک رنگ موضعی هستن.

ماشین های چاپ لترپرس مسطح عمر کاری طولانی را پشت سر گذاشتن و الان  نیز بیشتر برای انجام عملیات تیغ زنی، پرفراژ، برجسته کردن، خط زنی و شماره زنی به کار میرن. بعضی از این عملیات را میشه به همراه چاپ نیز انجام داد و به این ترتیب چند عمل، به صورت یکجا و با هزینه کم انجام میشه. ماشین های چاپ لترپرس رول عمدتأ جای خود را به ماشین های چاپ فلکسو و یا چاپ افست رول دادن، هر چند که هنوز هم برای چاپ بعضی از روزنامه ها که عمدتا با رنگ مشکی و یا تک رنگ موضعی چاپ میشن، مورد استفاده قرار میگیرن. در بعضی از موارد حرفه ای نیز برای چاپ فرم های تجارتی و چاپ برچسب نیز استفاده میشن.

چاپ فلکسو Flexography

امروزه فلکسوگرافی به عنوان برترین روش چاپ برجسته شناخته شده و از روش چاپ لترپرس نیز سبقت گرفته و روز به روز رو به پیشرفت هست. چاپ فلکسو يا فلکسوگرافی با استفاده از پلیت های ژلاتینی و یا فتوپلیمر و مرکب رقیق که سرعت خشک شدن آن زیاد است و یا مرکب پایه آب و با ماشین های چاپ فلکسو که همگی به صورت رول چاپ میکنن، انجام میشه.

چاپ فلکسو رو معمولا یک روش چاپی ساده به شمار میارن که در اون از سیستم های مرکب دان ساده استفاده شده و سیستم تغذیه اون به شکل رول هست. لترپرس در مقایسه با چاپ فلکسو، از مرکب غليظ و با چربی زیاد استفاده میکنه و برای تغذیه مرکب، سیستم مرکب دان پیچیده تری به منظور نوردکردن مركب و تبدیل اون به لایه های نازک، نیاز داره.

پیدایش فلکسوگرافی به اوایل سال های ۱۹۹۰ برمیگرده و مخترع آنC.lolweg  هست که روش چاپ فلکسو رو برای چاپ پاکت و چاپ ساک های کاغذی ابداع کرد.

با پیشرفت هایی که در زمینه چاپ فلکسو صورت گرفته، از اون به عنوان مناسب ترین روش برای چاپ بسته بندی استفاده میشه. برای چاپ تولیداتی مثل انواع پاکت های کاغذی و پلاستیکی و کیسه های سلفون و دیگر محصولات، ماشین های تکمیلی دیگه ای و در یک خط کاری با ماشین چاپ فلکسو قرار گرفته تا امکان تولید محصولاتی مثل پاکت و جعبه از رول چاپ شده فراهم بشه.

ماشین های چاپ فلکسو با طراحی خاص برای چاپ و تولید انواع محصولات ساخته میشن. این نوع ماشین ها اغلب برای چاپ کارهای پر تیراژ مناسب هستن و قابلیت چاپ انواع رول های کاغذ، مقوا، فویل، سلفون و نایلون را در ضخامت های مختلف دارن. ماشین چاپ فلکسو در انواع یک رنگ و چند رنگ ساخته میشن که معمولا بیش از ۶ رنگ را چاپ میکن.

مزایای چاپ فلکسو نسبت به لترپرس

مزایای چاپ فلکسو نسبت به لترپرس بسیار زیاد هست، که از جمله، کاهش هزینه های مربوط به انرژی برق، نیاز کمتر به سرویس و نگه داری، عدم نیاز به تنظیم تيغه مرکب دان و کاهش ضایعات چاپی را میشه نام برد. مهم ترین تولیداتی که چاپ اون با روش فلکسو انجام میشه عبارتند از: بسته بندی مایعات، مثل آب میوه و غیره، چاپ روزنامه (اکثرا به صورت سیاه و سفید)، کتاب جیبی، برچسب، پاکت های کاغذی و پلاستیکی، مقوا و چاپ کاغذ دیواری.

چاپ گود Gravure

اساس چاپ گراور یا هلیوگراور بر پایه روش چاپ گود است و از نظر تخصصی در مقایسه با چاپ افست و لترپرس بسیار پیشرفته تر هست. چاپ گراور در عمل برعکس چاپ لترپرس انجام میشه، به این معنی که قسمت های گود شده سیلندر گراور تصویر یا سطح چاپ شونده را تشکیل میده و بقیه قسمت های اون چاپ نمیده.

روش چاپ گراور از اواخر قرن هجده به منظور چاپ بر روی کاغذ دیواری و کتان مورد استفاده قرار گرفت. در این روش مرکب را به قسمت های گود شده سیلندر، تغذیه کرده و سپس سطح سیلندر را با استفاده از یک تیغه پاک کرده و چاپ را بر روی موادی که از قدرت جذب مرکب بالایی برخوردار هستند انجام میدن.

پیدایش فتوگراور به شکلی که امروزه شناخته شده به سال های ۱۹۵۰ بر میگرده که از تکنیک عکاسی در روش گراور استفاده شد و چاپ فتوگراور در شکل اولیه اون با استفاده از پلیت های مسی تخت صورت میگرفت، که اقتصادی بود تا این که به ابتکار کارل کلانیش سیلندر گراور جایگزین پلیت های تخت شد. چاپ گود، ابتدا اقتصادی نبود، تصویر سازی در این روش به وسیله عکاسی روی مواد سبک و حساس به نور انجام میشد، بعد از اون تصویر مورد نظر بر روی سطح صاف و نرم پلیت مسی و یا سیلندر منتقل میشد و با اسید کاری بر روی اون به شکل گود در میومد.

امروزه حکاکی سیلندر گراور رو با روش الکترومکانیکی و یا با استفاده از ماشین های حکاکی لیزری انجام میدن. سیلندرهای گراور امروزی از جنس استیل و با روکش مسی ساخته میشن که این نوع سیلندر گرون قیمت هست، اما تحقیقات زیادی در دست انجام هست تا جایگزین ارزون تری برای اون پیدا کنن. یک بخش از این تحقیقات با هدف تولید سیلندر گراور با روش فتو پلیمر ” (PhotoPolymer) انجام میشن.

چاپ گود با ماشین های رول و استفاده از کاغذ رول انجام میگرن و چنان چه بشه روش ارزان تری را برای تهیه پلیت گراور عرضه کرد، استفاده از این روش چاپی در ماشین های چاپ گود ورقی نیز میتونه بازار کار خوبی را به خود اختصاص بده. کیفیت چاپ گراور معمولا یک دست بوده و در تمام طول چاپ به حالت یکنواخت انجام میشه. هر چند که با بزرگ نمایی مناطق چاپ شده میشه رنجه شدن خطوط و حتی حروف رو در اجزای ریز مشاهده کرد. کیفیت چاپ کارهای رنگی با استفاده از این روش بسیار بالاست و به همین دلیل چاپ گود به عنوان یک روش چاپی با کیفیت بالا شناخته شده.

کیفیت چاپ گود حتی بر روی کاغذهای ارزان قیمت نیز بسیار مطلوب هست و این یکی از ویژگی های این روش چاپی هست. ماشین های چاپ گرد رو باید در ردیف بزرگ ترین ماشین های موجود در بخش ماشین سازی صنعت چاپ دونست که عرض رول اون ممکن است تا ۲۴۰۰ میلی متر باشد و تعداد برج های چاپ اون در مواردی تا ۱۶ واحد چاپی را شامل میشه. از این روش برای چاپ کارهای با تیراژ بسیار زیاد مثل مجله، کاتالوگ های رنگی، برچسب، مقوا، مواد بسته بندی، تمبرهای پستی و دیگر موارد مشابه استفاده میشه.

چاپ سیلک اسکرین

چاپ سیلک اسکرین نوعی از روش چاپ استنسیل هست که مرکب چاپ با فشار از منافذی که روی استنسیل وجود داره، بر روی کاغذ و با مواد دیگر منتقل میشه.

استفاده از استنسیل روش تازه ای نیست، بلکه به سالیان بسیار دور برمیگرده، کارهای چاپی انجام شده در عکس هایی که در غارها و آثار به جامونده از چین قدیم مشاهده شده، استفاده از این روش رو نشان میده.

این روش به این دلیل به نام سیلک اسکرین شناخته شده، که از سیلک (ابریشم) به عنوان نوری در چاپ اسکرین استفاده می شده. پارچه ابریشمی به علت بافت بسیار ریز و ظریف اون برای این کار انتخاب شده چون به راحتی بر روی چهارچوب کشیده میشه.

از روش سیلک اسکرین در سال های ۱۸۰۰ برای چاپ پارچه و ظرف های چینی استفاده میشد. تنوع کار این روش چاپی تا ورود به قرن بیستم کاملا شناخته شده نبود و از اون به بعد به قابلیت چاپ سیلک اسکرین بر روی هر ماده چاپ شونده و در هر اندازه ای و با شکل های مختلف و ضخامت های متفاوت پی برده شد.

از این روش برای چاپ موادی مثل فلز، چوب، شیشه، چاپ پلاستیک، پارچه، کاغذ و سفال میشه استفاده کرد. چاپ سیلک اسکرین با قشر ضخیم مرکب و در حجم زیاد انجام میشه و به همین دلیل نسبت به روش های چاپی دیگه کاملا شناخته شده و از اون ها متمایز هست.

معمولا یک کار چاپ شده با روش سیلک را میشه با مشاهده لایه ضخیم مرکب بر روی آن تشخیص داده و شناسایی کرد. قدرت و سرعت خشک شدن مرکب اون بستگی به ویژگی های ماده چاپ شونده داره.

تجهیزات چاپ سیلک اسکرین به صورت وسایل دستی و یا نیمه اتوماتیک یا تمام اتوماتیک وجود داره. توری های چاپ سیلک رو امروزه از جنس نایلون، پلی استر و یا استیل با منافذ بسیار ریز می سازند. استنسیل را میشه با روش عکاسی و یا سیستم های کامپیوتری تولید کرد. ماده چاپ شونده در زیر چهارچوب استنسیل و در فاصله بسیار نزدیک با توری قرار داده میشه. سپس مرکب را بر روی شاسی تغذیه کرده و با وارد کردن کمی فشار اون را از منفذهای توری به روی ماده چاپ شونده مثل پارچه منتقل می کنند. کار چاپ شده را معمولا به شکل جداگانه و تک تک در قفسه قرار میدن تا خشک بشه و یا از سیستم های خشک کن ماوراء بنفش (UV) استفاده میکنن.

مرکب چاپ سیلک اسکرین

مرکب چاپ سیلک اسکرین را با خواص گوناگون تولید میکنن، که معمولا بسیار شفاف و روشن و یا مرکب فسفری و درخشان هست و یا دارای ویژگی های دیگه ای مثل قرار گرفتن رنگ های روشن روی مواد با زمینه تیره هست. مرکب چاپ سیلک رو میشه به صورتی فرموله کرد که امکان پوشاندن هر رنگ دیگری رو در زیر کار داشته باشد.

چاپ سیلک اسکرین معمولا برای کارهای کم تیراژ مناسبِ و آماده سازی اون از هزینه ناچیزی برخوردار هست. اما به دلیل پیشرفت هایی که در اتوماتیک کردن این روش صورت گرفته، امروزه از اون به عنوان یک روش مهم که قابلیت چاپ با کیفیت بالا رو بر روی انواع مواد به صورت یک رنگ و یا چند رنگ فراهم می کنند نام برده میشه.

چاپ پوستر، چاپ تی شرت، چاپ ساک دستی پارچه‌ای، چاپ روی پوشه دکمه دار، تولیدات پلاستیکی، مدارهای چاپی، تابلوهای تبلیغاتی در انواع بزرگ، چاپ پارچه و مواد متنوع دیگر، بخشی از قابلیت ها و امکاناتی هست که روش چاپ سیلک اسکرین به شکل امروزی و مدرن اون فراهم کرده.

 

 سایر روش های چاپ

به غیر از چهار روش اصلی گفته شده، تعداد دیگه ای از روش های چاپ غیر تماسی وجود دارند، که به چاپ الکترونیک نیز معروف هستند. کاربرد این نوع چاپ معمولا در موارد خاص هست اما در بعضی موارد هم روش های چاپ غیر تماسی با روش های معمول چاپ آمیخته میشه.

روش چاپ الکترواستاتیک Electrostatics

اساس کار این روش بر مبنای نیرویی هست که در اثر جذب قطب های مثبت و منفی یک شارژ الکتریکی حاصل میشه. همان طور که میدونید، قطب های همجنس، (مثل دو قطب منفی) یکدیگر را دفع میکنن. چاپ الکترواستاتیک به دو روش مستقیم و غیر مستقیم تقسیم میشه. بهترین راه درک این روش چاپی مطالعه چگونگی کار در یک ماشین فتوکپی الکترواستاتیک است.

نسخه اصلی را به شکل وارونه روی شیشه دستگاه کپی قرار میدهن، سپس از قسمت زیر شیشه به این نسخه نور میدهن. قسمت های بدون چاپ از طریق لنز دستگاه بر روی سطح سیلندر دوار منعکس میشن که این عمل در نتیجه شارژ الکتریکی مثبت  که به سیلندر داده شده به صورت میگیره. سیلندر دستگاه شفاف بوده و قابلیت حمل تصویر را داره که به اون فتوكونداکتیو (Photoconductive) میگن و تابش نور بر روی اون، الکتریسیته رو دفع کرده و خاصیت جذب الکتریسیته رو در قسمت هایی که نور از تصویر عبور نکرده باشد، پیدا میکنه.

قسمت های چاپ شونده بر روی سیلندر که بار مثبت رو دریافت کردن با پودر چاپ (توتر) که بار منفی داره پوشیده میشه. سپس سیلندر شارژ شده با کاغذ که بار الکتریکی مثبت پیدا کرده در تماس قرار میگیره و نیروی مخالف، اطمینان لازم رو در رابطه با جذب شدن تونر با بار منفی بر روی کاغذ که دارای بار مثبت هست، فراهم میسازه. با حرارت دادن به کاغذ در  مرحله پایانی، پودر تونر کاملا روی اون جذب و ثابت میشه.

این روش به نام چاپ الکترواستاتیک و به روش غیر مستقیم شناخته شده که در ماشین های فتوکپی از اون استفاده می شود. در روش چاپ مستقیم، نسخه اصلی رو مستقیما بر روی ماده ای که خاصیت انتقال تصاویر رو داشته باشد قرار میدن، مثل کاغذ با پوشش اکسید مس که به اون بار مغناطیسی داده شده باشد. در حقیقت نوعی پلیت کاغذی رو به این روش تولید میکنن. همان طور که در چاپ غیر مستقیم توضیح داده شد، بار مغناطیسی فقط در قسمت های چاپ شونده باقی میمونه. سپس پودر چاپ یا تونر که به حالت مایع در آمده، فقط به قسمت های چاپ شونده چسبیده میشه. از این روش اغلب برای تکثیر اسناد و مدارک و نیز کپی پلیت های کوچک به روش الکترواستاتیک از جنس کاغذ یا پلاستیک و یا فلز) استفاده میکنن.

چاپ جوهرافشان (اینک جت) Inkjet

در این روش ذرات مرکب بر روی سطح موردنظر اسپری میشه. چاپگرهای اینک جت از سه قسمت اصلی تشکیل شدن:

• سیستم کنترل
• مجموعه نازل ها یا دماغه چاپگر (هد)
• سیستم مرکب دان

مرکب چاپ اینک جت از نوع مرکب حلال و بر پایه آب یا حلال های دیگری مثل اتانول و یا متانول هست. عملکرد دستگاه به این صورت هست که ذرات ریز مرکب، تحت فشار از یک خروجی بسیار ریز در اندازه های دقیق و یکسان بر روی جسم مورد نظر اسپری میشه.

شکل گیری تصویر مورد نظر برای چاپ جوهر افشان در حافظه سیستم کنترل دستگاه برنامه ریزی میشه. پس از اون دستگاه شروع به چاپ کرده و به ذرات مرکب بار الکتریکی میده. به این وسیله ذرات مرکب دقیقا فرم تصویر برنامه ریزی شده رو تشکیل میدن.

شکل گیری حروف چاپی با تصویر براساس الگو با ماتریس نقاط تشکیل می شود. هد یا دماغه جوهرافشان معمولا از ۷ و یا ۱۶ نازل اسپری کننده تشکیل شده. نوع اول اون براساس ماتریس ۷۸۵ نقطه و نوع دوم با ماتریس ۱۶۸۱۰ نقطه چاپ می کند. ذرات مرکب از یک میدان الکترومغناطیسی ثابت عبور میکنن که موجب باردارشدن اونها میشن و سپس در الگوی انتخاب شده هدایت میشن.

یکی دیگه از روش های چاپ جوهرافشان که به سرعت نیز در حال گسترش هست، روش چاپ به شکل یه الگوی منظم  (Array ) و یا مجموعه ای از چند الگو هست. این روش براساس قرار گرفتن نازل های چاپگر در یه ردیف منظم و تشکیل حروف بر روی ماده چاپ شونده ای که در حال حرکت هست، عمل میکنه. حالت تصویر و یا حروف چاپ شده معمولا از طریق یک سیستم گرافیکی کامپیوتری تعیین میشه، که تصاویر اون متشکل از آرایه هایی از نقاط هستند.

کیفیت چاپ در این روش معمولا بهتر از کیفیت چاپ به حالت حروف باردار الکتریکی هست که قبلا شرح داده شد. سیستم جوهرافشان، در چاپ شماره سریال و یا کدگذاری و چاپ تاریخ در بسته بندی ها استفاده میشه.

این روش چاپی هنوز هم در این بخش کاربرد فراوان داره هر چند که استفاده از اون در بخش های دیگر صنعت هم رواج پیدا کرده. چاپ تاریخ تولید و مصرف و بارکد (رمز به شکل خطوط عمودی) بر روی بطری های پلاستیکی و فلزی و شیشه ای و امثال اون با روش جوهرافشان بسیار مناسب و متداول هست.

چاپ جوهر افشان به صورت رنگی نیز امروزه توسعه فراوانی یافته و در اکثر تولیدات چاپی که برای اشخاص ارسال میشن، مصرف داره. مثل پست مستقیم، آدرس زنی مجلات و روزنامه از این روش چاپی برای ادرس زنی بر روی اوراق چاپی که به شکل ورق و یا رول چاپ میشن استفاده میکنن.

 

از اون جایی که دستگاه چاپ اینک جت نوعی دستگاه چاپ دیجیتال قابل حمل هست و به راحتی جابه جا میشن، استفاده از اون در انتهای خطوط ماشین آلات چاپ و با صحافی امکان پذیر هست. انواع جدید چاپ جوهر افشان که به پرینترهای بزرگ لارج فرمت معروف هستند، برای چاپ پوستر های بزرگ و کارهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار میگیرن. سیستم های پیشرفته لارج فرمت دارای کیفیت چاپ بسیار مرغوبی هستند.

چاپ لیزری Laser printing

لیزر (Laser) مجموعه ای از حروف اول کلمات (by Stimulated Emission of Radiation Light Amplification) هست. در این روش تصویر مورد نظر با استفاده از یه منبع لیزری کنترل شده تشکیل میشه.

اریژینال با نسخه اصلی با قرار گرفتن در مقابل نور اسکن میشه، تور منعکس شده از تصویر با استفاده از آینه و به وسیله سیستم لنز روی سلول های حساس به نور، متمرکز میشه. در این جا تصویر به اجزای بسیار کوچکی به نام پیکسل (Pixels) – که در حقیقت کوچک ترین واحد از یک تصویر هست – تقسیم شده و از حالت نوری به سیگنال های مناسب الکتریکی تبدیل میشه. سیگنال های الکتریکی به واحد چاپگر منتقل شده و در  این جا منبع نوری لیزر تصویر را بر روی سیلندر حساس به نور اسکن میکنه. تصویر تشکیل شده روی سیلندر که از نقاط بسیار ریز (Pixels) حاصل شده، دقیقا با اونچه که از اریژینال اولیه اسکن شده مطابقت داره.

واحدهای ریز تصویر یا همون پیکسل ها با روشن و خاموش شدن منبع لیزر تولید میشن و یا به عبارت صحیح تر براساس وجود سیگنال (سیگنال روشن) و یا نبود سیگنال (سیگنال خاموش) نگاشته میشن. پودر تونر که در این جا نقش مرکب چاپ را داره به قسمت های تصویر دار سیلندر چسبیده و سپس بر روی کاغذ که به اون بار الکتریکی مثبت داده شده منتقل میشه. در این مرحله به پودر تونر حرارت داده میشه تا به طور کامل به کاغذ چسبیده و ثابت بشه.

به جای اسکن کردن تصویر در مراحل اولیه کار، چاپگر لیزری میتونه تصویر رو به صورت دیجیتال از یه دیسک مغناطیسی که روی کامپیوتر و یا پردازشگر تولید شده، دریافت کنه. از تکنولوژی چاپ لیزری معمولا برای تهیه نمونه های چاپی و یا چاپ متصل به سیستم های حروفچینی و یا فیلم نگار (Imagesetter) برای تولید مواد چاپی که دارای ۳۰۰ نقطه یا ۶۰۰ نقطه در هر اینچ هستند استفاده میشه. این مقدار رزولوشن (Resolution) یا دقت چاپ تصویر رو معمولا استاندارد میدونند و کیفیت اونن برای نمونه گیری مناسب هست. چاپگرهای لیزری با رزولوشن بالاتر میتونند تا ۶۰۰ نقطه در اینچ و بیشتر را چاپ کنند، که در بعضی موارد برای گرفتن کپی مستقیم از دوربین کاربرد دارند. از تکنولوژی چاپ لیزر برای انتقال مستقیم تصویر بر روی پلیت نیز استفاده میشه که به اون سیستم (to – Plate – Imaging) یا تصویرنگاری بر روی پلیت گفته میشه. چاپ لیزری کاربردهایی شبیه به اونچه رو که در سیستم چاپ جوهرافشان به اون اشاره شد نیز داره، مثل چاپ لیست های کامپیوتری که از فایل تهیه میشه.